پرش پلک
اسپاسم غیرارادی و تکرار شونده و غیرقابل کنترل عضلات پلاک را پرش پلک و یا تیک پلک می گویند.
این عارضه معمولاً پس از چند روز برطرف می شود ولی گاه برای هفته ها و ماه ها ادامه می یابد. تیک پلک ها می تواند فقط در پلک تحتانی و یا پلک فوقانی و یا هر دو پلک رخ دهد. گاه یک طرفه و گاه دو طرفه می باشد. دامنه این حرکات از انواع ظریف و خفیف تا انواع شدید و آزاردهنده متغیر است.
علامت تیک پلک، حرکات سریع پلک می باشد که گاه به صورت پلک زدن غیرارادی بروز می کند. معمولاً اختلال بینایی نمی دهد.
علل بروز
- افزایش استرس ها علت اولیه این عارضه می باشد و اغلب در روزهایی که فرد دچار اضطراب و استرس شده رخ می دهد.
- خستگی شدید و ضعف بدنی، بی خوابی و یا خواب ناکافی هم از علل بروز آن می باشد.
- مصرف کافئین و الکل و استعمال دخانیات، مصرف برخی از داروهای ضدصرع و ضدسایکوز و کمبود برخی املاح در بدن بخصوص کمبود منیزیم و پتاسیم از عوامل ایجاد کننده تیک پلک می باشند.
- برخی بیماری های بافت های سطحی چشم مثل بلفاریت، آلرژی چشم، خشکی چشم، عفونت و تحریک قرنیه و ملتحمه و غیره، هم از عوامل بروز پرش پلک می‌باشد.
- برخی بیماری های سیستم عصبی هم سبب تیک پلک می شوند.
- در بلفارواسپاسم اولیه که اغلب خانم ها را در دهه پنجم مبتلا می کند، پرش دو طرفه پلک ها، که بتدریج بر شدت آن افزوده می شود، بروز می کند.
- در بیماری عصبی دیگری، عضلات یک طرف صورت دچار انقباض های غیرارادی می شود و به نام اسپاسم نیمه صورت (Hemifacial Spasm) می نامند.
- در پارکینسون و فلج عصب ۷ هم، پرش چشم دیده می شود.
راهکار درمان
- اجتناب از اضطراب و استرس های روزمره
- اجتناب از تماشای طولانی مدت تلویزیون و یا کار با کامپیوتر و خیره شدن به نور شدید
- خواب کافی
- عدم مصرف الکل و دخانیات
- کاهش و یا عدم مصرف قهوه و چای
- مصرف غذاهای سرشار از ویتامین و پتاسیم بخصوص موز
- اجتناب از مالش شدید چشم ها
- درمان بیماری های سطحی چشم، مثل خشکی چشم
- در مواردی احتیاج به تجویز آرام بخش ها و ضد اضطراب ها می باشد ولی اثر داروها موقتی بوده و باید علت زمینه ای را برطرف کرد.
- در موارد نادری احتیاج به تزریق آمپول بوتوکس در پلک ها و یا حتی احتیاج به جراحی در پلک ها می باشد.
در موارد ذیل باید به پزشک مراجعه کرد:
- اگر تیک طولانی شده و در عرض یک هفته بهبود نیابد.
- اگر تیک توأم با قرمزی چشم، تورم پلک، ترشح چشم وغیره باشد.
- اگر علاوه بر عضلات پلک ها، سایر عضلات صورت درگیر شوند.
- اگر تیک توأم با سایر علائم عصبی باشد.