دوبینی (دیپلوپیا)

دوبینی معمولاً مشکلی موقتی است اما می تواند نشانه ای از مشكل جدی تري در بدن باشد؛ به همین دلیل بسیار مهم است که در صورت مشاهده هرگونه تغییر در بینایی خود فوراً به چشم پزشك مراجعه كنيد.

ديپلوپيا چیست؟

ديپلوپيا اصطلاح پزشکی برای دوبینی یا دو تا ديدن است؛ به عبارت دیگر Diplopia به دیدن دو تصویر از یک جسم واحد در زمان واحد گفته می شود.

دوبینی معمولاً مشکلی موقتی است اما هنگام بروز، هم می تواند نشانه ای از مشكلي جدی تر باشد و هم به دلیلی ساده مانند نیاز به عینک جدید ایجاد شود. در هر دو حالت با شروع دوبینی باید فوراً توسط چشم پزشك معاینه شوید.

دوبینی تک چشمی يا دو چشمي

چشم پزشكان دوبيني را به صورت تک چشمی (یک چشم) و دو چشمی (هر دو چشم) طبقه بندی می کنند. دوبینی تک چشمی به حالتی گفته می شود که هنگام باز بودن فقط یک چشم، دوبینی وجود دارد؛ در این نوع ممکن است یکی از تصویرها به صورت سایه ظاهر شود.

دوبینی دوچشمی اما زمانی پدید می آید که هر دو چشم همزمان باز هستند و اگر فرد یکی از چشم ها را بپوشاند یکی از تصویرها هم از بین می رود.

لازم به ذکر است که دوبینی تک چشمی شایع تر بوده و معمولاً خطر خاصی ندارد. دوبینی دو چشمی اما مشکل جدی تری است که اغلب به دلیل عدم همترازی چشم‌ها یا وجود سایر بیماری های زمینه ای پدید می آید.

دوبینی افقی در مقابل دوبینی عمودی

اگر دوبینی دوچشمی دارید، دوبینی شما می تواند به صورت عمودی (بالا و پایین) یا افقی (پهلو به پهلو) ظاهر شود. اینکه کدام نوع دوبینی بروز کند بستگی به این دارد که چه چیزی باعث دوبینی شده است و چگونه (یا چرا) چشمان شما همتراز نیستند.

دوبینی در چه کسانی بروز می کند؟

دوبینی می تواند هر فردی را مبتلا کند اما در افراد بالای ۶۰ سال شیوع بیشتری دارد.

دوبینی چقدر شایع است؟

تجربه یکی از انواع دوبینی بسیار رایج است؛ آن چنان که آمار نشان می دهد هر سال بیش از ۸۰۰ هزار نفر به دلیل دوبینی به پزشک و ۵۰ هزار نفر به اورژانس مراجعه می کنند.

دوبینی چگونه بر بدن تأثیر می گذارد؟

بارزترین تأثیر دوبینی بر بدن، خود دوبینی است. علاوه بر علائم فیزیکی، زمانی که چیزی بینایی شما را تحت تاثیر قرار می دهد می تواند آزار دهنده باشد. خبر خوب اما این که تقریبا ۹۰ درصد از موارد دوبینی موقتی است و پیامد طولانی مدت یا جدی ندارد؛ با این وجود به منظور اطمینان از عدم وجود مشکل دیگری که ممکن است سلامتی شما را تهدید کند، در صورت بروز دوبینی باید به چشم پزشک مراجعه کنید. همچنین لازم است بدانید دوبینی می تواند درک عمق شما را کاهش دهد و رانندگی یا پیاده روی را برایتان دشوار کند.

علائم دوبینی چیست؟

به غیر از ديدن دوتايي، دوبینی می تواند با علائم دیگری مانند موارد زير همراه باشد:

سردرد
حالت تهوع (ناراحتی معده یا احساس بیماری)
سرگیجه
ایجاد درد (از جمله زمانی که چشمان خود را حرکت می دهید)
دید تار یا نامشخص در یک یا هر دو چشم

چه چیزی باعث دوبینی می شود؟

دلایل زیادی برای بروز دوبینی وجود دارد اما شایع ترین آنها برای دوبینی تک چشمی عبارتند از:

آب مروارید
آستیگماتیسم
سندرم خشکی چشم
عینک یا لنز تماسی نامناسب
ناهنجاری های عنبیه (قسمت رنگی چشم)

و دلایل شایع برای دوبینی دوچشمی:

چشم های نامتوازن
مشکلات اعصاب جمجمه
آنوریسم های مغزی (مسدود شدن یکی یا چند رگ خونی در مغز)
سکته مغزی
دوبینی ناشی از شرایط دیگر

دوبینی اغلب به دلیل مسائل و شرایط دیگر در بدن و چشم ایجاد می شود؛ به همین دلیل و همانطور که پیش از این خواندید، بسیار مهم است که در صورت مشاهده هرگونه تغییر در بینایی خود فوراً به چشم پزشک مراجعه کنید.

دوبینی و میاستنی گراویس

افراد مبتلا به میاستنی گراویس، نوعی ضعف عضلانی دارند که در طول روز بدتر می شود. این عارضه می تواند ماهیچه های چشمی (عضلاتی که چشم و پلک را کنترل می کنند) را نیز تحت تاثیر قرار دهد و باعث دوبینی شود.

دوبینی و پروپتوز

پروپتوز برآمدگی یک یا هر دو چشم نسبت به موقعیت طبیعی خود است. برآمدگی چشم ها معمولاً به دلیل مشکلات تیروئید (مانند بیماری گریوز یا پرکاری تیروئید) ایجاد می شود و ممکن است با دوبینی همراه باشد.